Phó giáo sư Wajima Yusuke (đại học Osaka) |
Todai Shimbun (The University of Tokyo Newspaper) - 15.08.2020
Khi nói về xu hướng của một bài hát, ca sĩ, hay thể loại nào đó, thì không thể không nhắc đến quan điểm về chiến lược bán hàng của các công ty liên quan đến âm nhạc, như công ty thu âm và truyền thông, v.v… Chính vì thế, lần này chúng tôi đã phỏng vấn Phó giáo sư Wajima Yusuke (đại học Osaka). Chúng tôi đã được nghe câu chuyện về mối quan hệ giữa con người và các bài hát thịnh hành từ thập niên 90 trở về sau, với trọng tâm là quan điểm về kinh doanh âm nhạc.(PV - Sugita Hideki)
Chiến lược bán hàng và âm thanh
一一Nguồn gốc của J-POP xuất hiện từ những năm 90, và đặc trưng của âm nhạc chứa đựng trong đó là gì?
“J-POP” vốn là từ ngữ được tạo ra vào khoảng năm 1989. Nó bắt nguồn từ nhạc Nhật Bản được phát trên chương trình của kênh radio “J-WAVE”, một đài chuyên về nhạc phương Tây lúc mới mở, như là “dù phát cùng với nhạc Tây cũng không kém cạnh”. Nó nhắm đến các bản nhạc hợp thời tiếp thu rock và pop của Anh Mỹ, như của Southern All Stars, Yamashita Tatsuro, và Ohtaki Eiichi, v.v…
Đồng thời, các nhà phân phối đĩa nhập có đầu tư nước ngoài như Tower Records trở nên nổi tiếng, và một phần nhạc Nhật Bản được bán song song với nhạc phương Tây. Dù sau đó nó được gọi là “kiểu Shibuya”, nhưng vào thời điểm này việc giao dịch nhắm đến một số tầng lớp nòng cốt.
一一Điều gì đã khiến cho “J-POP” lan rộng cả nước?
Komuro Tetsuya, người đã sản xuất cho TRF, Amuro Namie, và BEING, công ty sản xuất đã trực tiếp tạo nên B’z, ZARD có công lao rất lớn. Âm nhạc của Komuro Tetsuya chú tâm đến tính sôi động của karaoke, đồng thời lần lượt áp dụng các xu hướng của nhạc dance nước ngoài. BEING thì kết hợp với CM, anime, và drama nổi tiếng, nhằm tạo điều kiện để mọi người chắc chắn nghe được ca khúc. Có thể nói âm nhạc của họ đã lan truyền rộng rãi cùng với từ “J-POP”.
Vào cuối thập niên 90 khi doanh số CD chuyển từ tăng sang giảm, thì Utada Hikaru xuất hiện, và sự chú ý đổ dồn vào các trào lưu mới, bao gồm cả Shiina Ringo và aiko, v.v…
一一Có điều gì thay đổi trong thập niên 00 không?
Morning Musume xuất hiện vào cuối những năm 1990, và các nhóm idol mới như AKB48 v.v… đã trở thành xu hướng chủ đạo của J-POP. Sự thay đổi chiến lược kinh doanh theo đặc trưng của cả hai, cũng ảnh hưởng đến hành vi tiêu dùng của mọi người. Thay vì hướng đến sự chấp nhận của công chúng, thì chiến lược khoanh vùng lớp khách hàng cụ thể bắt đầu thịnh hành, như việc kèm theo vé bắt tay vào CD.
一一Các ca khúc gần đây nhất thì sao?
Nói về mặt âm nhạc và ca từ của những Aimyon hay Yonezu Kenshi v.v.., tôi có ấn tượng đây là một thế hệ đã được nuôi dưỡng trong “J-POP” kể từ khi được sinh ra, chứ không phải dựa theo nhạc phương Tây. Ngoài ra, tôi cảm thấy rằng đây là cách làm có điều kiện YouTube và streaming. Những video ngắn và có động tác dễ hiểu khiến người xem bắt chước và tạo sản phẩm tiếp theo như PPAP thì tất nhiên không phải nói, việc tạo những âm thanh chính thống và mộc mạc của Aimyon có lẽ cũng phù hợp với streaming.