TẠI SAO NAKAMORI AKINA TIẾP TỤC LÀ "SỰ TỒN TẠI KHÔNG THỂ THAY THẾ"
NHÌN LẠI LIVE VIDEO CÙNG CHỨNG NGÔN CỦA OGURA ORZZYI
[Nguồn] realsound (11/6/2020)
______________☆★☆______________
Full video các buổi live của diva Nakamori Akina đang được đăng miễn phí thông qua Warner và thu hút nhiều sự chú ý. Có tổng cộng 4 live đang được công khai trên kênh YouTube của Warner Music Japan, bao gồm “Live in ’87 – A HUNDRED days”, “~ Yume ~ “91 AKINA NAKAMORI Special Live”, “Nakamori Akina East Live Index 23”, và “Bitter & Sweet (1985 Summer Tour)”.Có một điều tôi chợt nghĩ khi xem những video này. Đó là việc khi cho giới trẻ -những người không biết rõ về Nakamori- xem những video live này, nếu nói với họ “Cô ấy là một idol” thì sẽ có bao nhiêu người tin. Vào thời “Bitter & Sweet (1985 Summer Tour)”, Nakamori chỉ mới 20 tuổi. Thế nhưng tác phong đã đủ chững chạc. Và trên hết là giọng hát vượt trội. Bây giờ khi xem những video này, tôi cảm thấy một khoảng cách lớn với hình tượng idol nói chung.Tại sao Nakamori Akina vẫn tiếp tục thu hút mọi người qua gần 40 năm? Đối với thế hệ không biết Nakamori Akina, họ nên tìm kiếm điều gì ở cô ấy? Chúng ta hãy kết hợp và xem xét những tài liệu cũng như chứng ngôn khác nhau.--Tanabe Yuuki--
LÀ THẦN TƯỢNG VÀ HÁT “TÔI CHƯA TỪNG RƠI NƯỚC MẮT”
Đầu tiên, chúng ta hãy nhìn lại profile của Nakamori. Cô sinh năm 1965, sau 3 lần đương đầu vòng chung cuộc của chương trình thử giọng “Star Tanjou!” (Ngôi sao ra đời!) (Nihon TV), cô đã nắm trong tay tấm vé debut (đạt được 392 điểm cao nhất vòng chung cuộc). Ra mắt vào năm 1982 với single “Slow Motion”, và sau đó là liên tiếp những bài hát nổi tiếng như “Shojo A”, “Second Love”, “DESIRE -Jonetsu-”. Mặt khác, vào năm 1989, cô tự sát không thành trong căn hộ nơi người yêu là Kondo Masahiko đang sống. Một cú sốc lan khắp Nhật Bản. Diva hàng đầu trong giới ca khúc Nhật Bản, nhưng đâu đó vẫn có mặt hiểm nguy, đầy phong ba sóng gió. Ngoài ra, cô còn hoạt động như một nữ diễn viên, và đã có mặt trong những bộ phim như movie “Ai-Tachidachi” (1985), drama “Sugao no mama de” (1992/Fuji TV)...
Những năm gần đây, mặc dù có phát hành album nhưng lại từ chối xuất hiện trên truyền thông, nên cô đang dần trở thành một huyền thoại sống. Có nhiều thanh thiếu niên độ tuổi 10x, 20x đã nói rằng “Tôi từng nghe tên cô ấy, nhưng không biết đang hát ở đâu”.
Đầu tiên tôi muốn nói về sự ngạc nhiên khi bảo “Nakamori Akina là một idol”. Trong quyển sách “Nakamori Akina Kokoro no Rirekisho --Bukiyou dakara, Itsumo Hitori botchi" (1994), Nakamori được đánh giá là “Không giống một thần tượng chỉ có vẻ dễ thương, cô gái có cặp mắt buồn này mang một màu sắc riêng, tỏa ra sự hiện diện quá khác biệt với những người khác”.
Trong những idol cùng thời kỳ, cô cùng với các ngôi sao Koizumi Kyoko, Ishikawa Hidemi, Hayami Yu và Chiemi Hori, gộp lại được gọi là “Hana no 82-nen gumi” (Những đóa hoa năm 82). Tuy nhiên, “Akina, người hát những bài hát chậm rãi với bầu không khí trưởng thành, tỏa ra màu sắc nổi bật. Có thể nói, việc ngay từ đầu cô đã cất bước chậm rãi trên con đường riêng của mình, mà không bối rối hoang mang vì nhịp độ xung quanh là điều chính xác, khi nhìn vào kết quả là những bản hit lớn sau đó”, đã vẽ nên một ranh giới rõ ràng.
(*”Hana no 82-nen gumi”: chỉ những idol debut vào năm 1982)
Hãy thay bằng những idol hiện tại và nghĩ thử. Ví dụ khi idol hiện tại hát ca khúc với chủ đề “nước mắt”, thì nội dung bài hát quá nửa sẽ đại loại như là “nước mắt càng rơi càng mạnh mẽ”. Như bản hit của Matsuura Aya “LOVE Namidairo” (2001), là khóc nức nở “Dù em khóc và khóc, vẫn chẳng thể nào ngừng lại”. Thế nhưng điểm yếu đó thật sự giống một thần tượng. Thần tượng rơi nước mắt đáng giá bao nhiêu. Giọt nước mắt ấy mang thông điệp, và các fan cũng sẽ thấy động lòng.
Tuy nhiên, trong ca khúc “Kazari janai no yo Namida wa” (Nước mắt không phải vật trang trí) (do Inoue Yosui sáng tác) phát hành vào năm 1984, Nakamori Akina đã đột nhiên hát “Em chưa bao giờ khóc”. Một khúc hát mạnh mẽ khiến bạn muốn hỏi rằng “Vòng thứ mấy của cuộc đời vậy?”. Ngoài ra, bài hát cũng lặp lại câu “Em cảm thấy thật sai khi rơi nước mắt”. Một bài hát khiến ta khá bối rối khi nghe đó như một ca khúc thần tượng.
Tất nhiên, khi nhìn vào live cũng như lời nói và hành động, ta có thể thấy Nakamori là một người giàu tình cảm. Đôi lúc ngay cả trên sân khấu, cô ấy cũng không kìm được cảm xúc mà rơi nước mắt. Cho dù vậy, cô ấy còn trẻ đã toát ra vẻ điềm tĩnh kỳ lạ. Một sự điềm tĩnh sâu sắc, như thể cô ấy đã ngộ ra tất cả mọi việc. Điều đó có lẽ dẫn đến “bầu không khí trưởng thành” ở cô ấy.
SỰ ĐỘC NHẤT VÔ NHỊ KHÔNG CÓ Ở THẦN TƯỢNG KHÁC
Trong cuốn sách “Nakamori Akina Kayou kyoku no Shuumaku” (Nakamori Akina Màn cuối của Kayokyoku” (1996), tác giả Hiraoka Masaaki đã viết về Nakamori “Tôi chưa từng thấy nữ ca sĩ nào thực tế như Nakamori Akina” và liệt kê một dãy những phong cách riêng “Không mơ mộng. Không nũng nịu. Không thần bí. Không cổ tích. Không chủ đề. Cũng không chút mảy may bí ẩn khó hiểu như bánh kẹo phủ đường thường thấy ở những thiếu nữ độ tuổi này, khiến tôi nghĩ rằng cô gái này chắc hẳn sẽ ngủ như một mảnh kim loại vụn vào ban đêm, và chẳng bao giờ mơ cả”.
Bản thân Nakamori, cũng thường xuyên vừa hoạt động vừa nghiền ngẫm hiện thực. Trong cuốn sách “Honki da yo Nano Uta 17-sai” (1983), được xuất bản ngay sau khi ra mắt, cô cũng tiết lộ rằng bản thân luôn nghĩ là sẽ bị lãng quên khỏi ký ức của người đời.
“Một mai khi không còn được yêu thích nữa, nếu tiếc nuối quá nhiều thì nó sẽ trở thành một cú sốc phải không. Vì thế tôi luôn nghĩ, có thể ngày mai mình sẽ không thành công nữa. Nghĩ vậy, thì tôi có thể điềm tĩnh chấp nhận sự thật rằng sự nổi tiếng đã giảm”. (Honki da yo Nano Uta 17-sai)
Mặt khác, cũng ẩn giấu sự bất an và yếu đuối trong vẻ điềm tĩnh “Nếu không chê bai bản thân tôi sẽ thấy sợ không chịu được. Tôi cảm thấy như có một cạm bẫy đang chờ đợi tôi sau này”. (Honki da yo Nano Uta 17-sai)
Vẻ ngây thơ lấp lánh vốn có ở idol có thể rất mỏng manh ở cô ấy. Thế nhưng cũng mặt ấy, ánh mắt thực tế không có ở những thần tượng khác, đã tuôn trào vẻ độc đáo có một không hai được sinh ra từ đó.
CON NGƯỜI ÂM NHẠC CỦA NAKAMORI AKINA
Không thể không nhắc đến vai trò của giọng hát trong việc nâng cao sức hút của Nakamori Akina. Dù bị nói rằng “Có những khoảnh khắc cho ta cảm giác, trọng lượng sau khoảng 10 năm một cô gái bình thường chịu chồng chất những khổ đau của đàn ông, rượu, và thuốc lá.” (Nakamori Akina Kayou kyoku no Shuumaku), nhưng chất giọng husky mềm mại, nốt trầm tốt, nốt cao tinh tế, và trên hết là hương vị mà chỉ một ca sĩ trưởng thành có thể mang lại. Dù cho là ca khúc tình cảm thế nào, khi giọng hát ấy cất lên thì sẽ có sức thuyết phục.
Xem “Nanpasen” trong live “Nakamori Akina East Live Index 23” năm 1989, có thể thấy quả thật cô ấy hát nho nhỏ thì thầm, nhưng khi nghe rõ lời bài hát, thì vẫn có độ dày cốt lõi. Đó là giọng hát và cách hát kỳ lạ mà xưa nay tôi chưa từng thấy.
“Không ai có thể bắt chước cách hát của Nakamori Akina”, nhà sản xuất của nhóm idol “DAI DAI DAI”, nhạc sĩ phụ trách biên khúc của “DESIRE -Jounetsu-” cho cover album tổng hợp của idol thập niên 80 “Electro Eats Idol-80’s Cover-”, Ogura Orzzyi cho biết.
Ogura ngạc nhiên về giọng hát của Nakamori, “Có thể thấy đó không phải whisper voice, dường như cũng không xuất phát giọng từ bụng. Nhưng vẫn có thể nghe hiểu bài hát rõ ràng từ live và nhạc gốc. Tôi chưa từng thấy cách hát như vậy.”
Ogura tiếp tục chỉ ra những đặc trưng áp dụng cho tất cả các bài hát của thần tượng thập niên 1980, nhằm làm cho giọng hát đó nổi bật hơn. Thời ấy, số loại nhạc cụ và sự đa dạng âm thanh ít hơn so với hiện tại. Số âm tiết và lượng thông tin đương nhiên cũng ít hơn. Thế nhưng, chính vì thế mà giọng hát của cô ấy cũng tỏa sáng hơn.
Ogura tán thưởng, “Cảm nhận khi tôi nghe bài hát chính là, giọng hát của Akina-san chính là nhạc cụ hay nhất. Ngay cả khi nghe những album phát hành gần đây, số âm tiết vẫn ít. Tôi cảm thấy Akina-san nhắm đến thực hiện như thế. Một người làm âm nhạc đâu đó vẫn có thói quen giảm số lượng âm tiết. Có lẽ tính âm nhạc mà bản thân Akina-san đạt đến có ở nơi đó. Theo nghĩa ấy, Akina-san quả đúng là người của âm nhạc. Có rất nhiều người tạo ra thật nhiều ca khúc và trở thành người của âm nhạc, nhưng không có nhiều người như Akina-san, trở thành người của âm nhạc bằng giọng hát.”
Ogura cũng lý giải về tố chất âm nhạc của Nakamori, “Ví dụ, “Shojo A” là một dòng chảy bất ổn đáng ngạc nhiên cứ tiếp tục mãi. Bình thường sẽ không có điều này trong các ca khúc của thần tượng. Vậy thì có thể hiểu, các nhạc sĩ nhận thức rõ cách hát của Akina-san và sáng tác. Và các ca khúc đó được Akina-san hát và trở nên hoàn thiện chỉnh chu. Cho dù làm việc với sound producer nào cũng vậy, Akina-san đều với giọng hát đó mà biến bài hát thành của mình. Nghe cứ như là điều đương nhiên trong việc sáng tác nhạc, nhưng thực ra rất khó. Ngay cả điểm đó, thì Akina-san là người của âm nhạc.”
Cuối cùng, Ogura ví các ca khúc của Nakamori chính là “đầm lầy”, “Khi nghe suốt giọng hát của Akina-san tôi không thể nào thoát ra được, tôi cảm thấy “tiêu rồi tiêu rồi” và tháo tai nghe ra. Ngược lại thì tôi không thể nghe mãi một bài hát. Tôi bị lôi kéo. Tôi thấy sợ vì nó quá hay.”
CÁI BÓNG PHẢNG PHẤT TRONG BÀI HÁT LÀ CHÍNH
NAKAMORI AKINA?
Có lẽ không idol nào có thể bộc lộ tính cách và cái độc đáo của mình trong âm nhạc như Nakamori. Ca khúc của Nakamori không khi nào tươi sáng. Ogura cũng nói “Thường người ta sẽ debut bằng bài hát tươi sáng, đến khoảng bài thứ ba từ từ mới một lần chùng xuống, nhưng Akina-san thì ngay từ đầu, cũng không có nghĩa là sau đó cô ấy sẽ ra một bài hát vui vẻ. “Shojo A” vào thời ấy có thể là một bài hát nhịp nhanh, nhưng quả nhiên vẫn có cái bóng ở đâu đó. Bài hát là thứ mang lịch sử của con người. Chúng tích tụ lại và trở thành giọng nói. Hình bóng và nỗi u sầu trôi nổi trong các bài hát, có lẽ đều là chính Akina-san chăng”.
Konuma Junichi đã viết trong cuốn sách của mình “Hottan wa, Nakamori Akina --Hitotsu wo Erabi tsuzukeru Ikikata” (2008) rằng, “Nakamori Akina hát đan xen và biến hóa một cách tinh tế, những chủ đề về sự độc lập của nữ giới và người phụ nữ tỏ vẻ thách thức, hoặc đi trước thời đại một chút. Vì thế có thể tìm được sự đồng cảm. Những ai thấy không liên quan hay cảm thấy phiền toái với những điều như vậy, những người không thể phản chiếu tình trạng của họ trong “bài hát”, sẽ chỉ đi ngang qua, cảm thấy bài hát hơi nặng nề khó chịu.”
Có lẽ vì thế chăng. Nghe bài nào của Nakamori cũng đều thấy đau đớn và ấm áp, dù xem trên màn ảnh thì cũng như có cái chạm tay sống động ở đâu đó. Khía cạnh này đặc biệt được phơi bày ở ca khúc “Wasurete…” (Hãy quên đi…) được trình diễn cuối cùng trong live “~Yume~’91 AKINA NAKAMORI Special Live”, khiến ta sởn da gà vì nỗi đau của cô ấy.
Nakamori nghỉ ngơi tĩnh dưỡng và trở lại 1 năm sau sự việc tự sát không thành. Bài hát được hát ở concert này, “Wasurete...”, vốn dĩ là ca khúc “muốn quên” những kỷ niệm đã từng có, với người đã từng là người quan trọng. Nhưng tại concert, phần lời cuối cùng đã được biên soạn lại thành “Tôi đã làm mọi người lo lắng vì rất nhiều việc, Từ tận đáy lòng xin thứ lỗi cho tôi”. Và lời hát gốc “Tôi muốn quên”, đã chuyển thành “Xin đừng quên tôi”.
Như đã nói trên, Nakamori người đã từng nói trong quyển tự truyện năm 1983 của mình rằng “Để không bị shock khi bị mọi người quên lãng, tôi luôn suy nghĩ rằng mình sẽ thất bại vào ngày mai”, lại cho thấy dáng vẻ tha thiết cầu mong khán giả “Xin đừng quên tôi”. Tôi cảm thấy điều này nói lên hình ảnh thực sự của Nakamori.
Nakamori Akina cho dù thời đại nào cũng không bao giờ phai nhạt. Và, không ai có thể quên. Chắc chắn là một “sự hiện diện không thể thay thế” trong nền âm nhạc Nhật Bản.
==========================
■Tanabe Yuuki (tác giả bài viết)
Là biên tập viên cho trang web và tạp chí thông tin có trụ sở tại Osaka, trước khi trở thành nhà văn độc lập vào năm 2010. Chủ đề bình luận rộng khắp từ chuyện truyền hình, thần tượng, sách, thể thao… chủ yếu vào bình luận phim ảnh. Cũng phụ trách vai trò giảng viên lý thuyết hình ảnh tại trường Bantan Osaka.
No comments:
Post a Comment